«Πάνω στο προσφυγικό και στην κρίση ξαναμπαίνουν διαχωριστικές γραμμές»: Ο Μυτιληνιός δημοσιογράφος, «ειδήμων» των διεθνών, Στρατής Αγγελής, μιλά στο «Ε» εφ’ όλης της ύλης

FacebookTwitterE-mailPrint

«Πάνω στο προσφυγικό και στην κρίση ξαναμπαίνουν διαχωριστικές γραμμές»: Ο Μυτιληνιός δημοσιογράφος, «ειδήμων» των διεθνών, Στρατής Αγγελής, μιλά στο «Ε» εφ’ όλης της ύλης

View Original

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην πόλη της Μυτιλήνης. Θυμάται με πολλή αγάπη τους δασκάλους του στο 6ο Δημοτικό, τον Πάτροκλο Παντζάρη και τους καθηγητές του στο 1ο Γυμνάσιο και το 3ο Λύκειο Μυτιλήνης. Η βιβλιοθήκη της Μυτιλήνης ήταν για κείνον ένα πολύτιμο εργαλείο -ας μην ξεχνάμε τότε δεν υπήρχε ίντερνετ. Ο δημοσιογράφος Στρατής Αγγελής μάς έδωσε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, την ευκαιρία να συζητήσουμε θέματα που γνωρίζει καλά, αλλά και την προσωπική του άποψη πάνω σ’ αυτά.

Επηρεάστηκε πολύ από τη μετανάστευση των γονιών του (1971- 1978) στην Αφρική, εκείνος έμεινε με τη γιαγιά και τον παππού και το 1974 με την κρίση με την Τουρκία, τον πήραν για έναν χρόνο οι γονείς του. Εννιά χρονών μπήκε στο αεροπλάνο μόνος του και έφτασε σε έναν άλλο κόσμο. Ίσως να ήταν και η πρώτη του αποστολή και κράτησε έναν χρόνο, σε μια τάξη με παιδιά όλων των χρωμάτων. Επιστρέφοντας εδώ, συνέχισε τα αγγλικά. «Οι Μυτιληνιοί αγαπούν τα γράμματα. Οι γονείς μου δεν ήταν ποτέ πλούσιοι, όμως με έσπρωχναν στη γνώση. Καταπληκτική δουλειά έκαναν και οι καθηγητές», μας λέει.

Μια μεγάλη διαδρομή

Φεύγοντας από τη Μυτιλήνη για να σπουδάσει στην Αθήνα, Κοινωνιολογία στο Πάντειο, έπρεπε παράλληλα να εργαστεί. Τα πρώτα βήματα τα έκανε σε εφημερίδες και συγκεκριμένα στην «Απογευματινή», πάνω στα ενδιαφέροντά του, αυτά που έμελλαν να γίνουν σε όλες τις επόμενες τρεις δεκαετίες, το «αντικείμενό του», τα διεθνή. Ήταν από τους πρώτους στα διεθνή στο ραδιόφωνο του ΑΝΤ1, με τη χαρακτηριστική φωνή του. Ακολούθησε ο στρατός και στη συνέχεια η διαδρομή του στο Mega που διήρκησε 23 ολόκληρα χρόνια! Με μια αίσθηση αφοσίωσης και αποκλειστικότητας, ενώ το κανάλι μεσουρανούσε και βέβαια σημείο αναφοράς το ρεπορτάζ του Στρ. Αγγελή στις 8 το βράδυ για το πώς θα κινηθεί η ειδησεογραφία της επόμενης ημέρας. Σήμερα είναι υπεύθυνος των διεθνών στην εφημερίδα «Αυγή».

Δεκάδες αποστολές

Η πρώτη του αποστολή ήταν στη Μέση Ανατολή, Ισραήλ - Παλαιστίνη, το 1994, στη σφαγή της Χεβρώνας, όταν Εβραίος έποικος μπήκε μέσα στο τέμενος, γάζωσε δεκάδες, μέχρι που τον σκότωσαν και ξεκίνησε η κατάρρευση της ειρηνευτικής διαδικασίας. «Όπως συμβαίνει πολλές φορές οι ακραίοι να υποσκάπτουν και να πυροδοτούν εξελίξεις», σχολίασε. Από τότε ξεκίνησε μια διαδρομή που τον έβγαλε σε πολλές αποστολές, στην Αφρική, τα Βαλκάνια και βέβαια είχε αρκετό προσωπικό κόστος λόγω της απουσίας του. Όμως δεν το μετανιώνει, γιατί τον έκανε να καταλάβει καλύτερα τον κόσμο και τον εαυτό του.

Νιώθει πολλές φορές ευτυχισμένος που ζει στην Ελλάδα και θεωρεί ότι υπάρχει ελπίδα, δεν παραιτείται. «Δημοσιογράφος είμαι, δεν είμαι ειδήμων ή στέλεχος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ» σχολίασε για την εκδήλωση της «Συνύπαρξης» που τον έφερε κεντρικό ομιλητή για την κατάσταση στην Αφρική. Αυτό που του μένει είναι η αξιοπρέπεια με την οποία μίλησαν οι άνθρωποι από την Αφρική: «Ο τρόπος με τον οποίο στήθηκαν, ενώ έχουν περάσει τόσα προβλήματα, μπροστά σε Μυτιληνιούς, σε ένα κοινό της χώρας που τους φιλοξενούν, με αρχή μέση και τέλος. Με εντυπωσίασε».

Το 2015 μάς αποκαλούσαν ανθρωπιστές και τώρα… «φασίστες». Τι συνέβη κατά τη γνώμη σας;

«Είμαστε Αιγαιοπελαγίτες, σαφώς δεν είμαστε φασίστες. Απ’ αυτό το νησί πέρασαν πάνω από 800.000 άνθρωποι σε απόγνωση το 2015, ταξιδεύοντας σε τραγικές συνθήκες. Το πώς άντεξε ο κοινωνικός ιστός, πώς βοήθησε αυτός ο κόσμος, κάποιοι το περνάνε στο ντούκου, ενώ έχει αφήσει πληγές. Επειδή έχω την εμπειρία των εμπόλεμων ζωνών, είναι άθλος αυτό που έγινε και πρώτ’ απ’ όλα του ντόπιου πληθυσμού. Δεν το λέω για να ηρωοποιήσω τους ντόπιους, αλλά είναι κρίμα εκ των υστέρων να μπαίνουν τέτοιοι διαχωρισμοί. Είναι σα να θέλει κάποιος να δηλητηριάσει τη συλλογική μνήμη, να την υπονομεύσει και να την εξευτελίσει».

«Άνιση κατανομή των οφελών»

»Έχω καταλάβει ότι στη Λέσβο, πάνω στο προσφυγικό και την κρίση, ξαναμπαίνουν διαχωριστικές γραμμές. Κάποιοι τις καλλιεργούν συστηματικά, χτίζονται ή αποδομούνται πολιτικές καριέρες. Υπάρχει και το οικονομικό παιχνίδι. Ένας από τους λόγους που φουντώνει αυτό το πράγμα είναι πρώτον οι πολιτικές στοχεύσεις και από την άλλη ότι υπάρχει μια άνιση κατανομή οφελών από αυτή την κρίση -γιατί υπάρχουν και οφέλη.

Έχει φασίστες η Μυτιλήνη; Φυσικά και έχει, όπως και η Ελλάδα. Τα αβγά έχουν εκκολαφθεί, τα φιδάκια τα βλέπουμε. Αλλά όπως έχω γράψει, κάποιους από αυτούς τους ξέρουμε πολλά χρόνια, τα “μπουμπουμπομπούμπουκα” που λέω εγώ. Όπως και σε κάθε περιοχή της Ελλάδας, είναι γνωστά. Από κει και πέρα υπάρχει και η απόγνωση του κόσμου. Πρώτα και κύρια η οικονομική, που δεν συνδέεται απαραίτητα με το προσφυγικό, αλλά διοχετεύεται εντέχνως εκεί. Χρειάστηκε πάρα πολλές φορές μιλώντας και στην Αθήνα, να πρέπει να εξηγήσω ότι τα ποσά που παίρνει ο πρόσφυγας, είναι λεφτά που δεν βγαίνουν από ελληνικό προϋπολογισμό και ότι σε τελική ανάλυση τα χρήματα αυτά πέφτουν στην τοπική οικονομία».

Λείπει ο «κοινός στόχος»

»Θα έπρεπε να είναι καλύτερα τα πράγματα για τους Έλληνες και τον τόπο μας στη Λέσβο; Ναι βεβαίως. Πρέπει να υπάρχει κοινή αντίληψη και κοινός στόχος, να πιέσουν από κοινού για να λυθεί το πρόβλημα. Το αίτημα για παράδειγμα, να φύγουν από εδώ, είναι κοινό. Όχι γιατί θέλουμε να τους διώξουμε, αλλά γιατί και οι ίδιοι δεν ήρθαν στην Ελλάδα για να μείνουν παγιδευμένοι στη Μόρια.

Εγώ το νιώθω διάχυτο τον διαχωρισμό στην ατμόσφαιρα, δεν ήρθα για να κουνήσω το δάχτυλο σε κανέναν ή να κάνω πολιτικό κήρυγμα. Ήρθα όμως για να συμβάλω στο να καταλάβουμε τι συμβαίνει και ήρθαν αυτοί οι άνθρωποι εδώ. Αλλά όχι, δεν είναι οι Μυτιληνιοί φασίστες, δεν ήτανε ποτέ!».

Συμπληρώνονται δύο χρόνια από την κοινή δήλωση Ε.Ε. - Τουρκίας. Πώς βλέπετε τα αποτελέσματά της;

«Το προσφυγικό - μεταναστευτικό είναι ένας μοχλός πίεσης τον οποίο αξιοποιεί με επιτυχία -γι’ αυτόν- ο Ερντογάν. Με διάφορους τρόπους κλείνει το μάτι στους Ευρωπαίους και απειλεί ταυτόχρονα. Οι δηλώσεις του ότι “στο Αφρίν εγώ θα πάω 150.000 πρόσφυγες” είναι ένα κλείσιμο του ματιού στους Ευρωπαίους και ταυτόχρονα μια επιβεβαίωση από την πλευρά του, του ρόλου που παίζει στο “ανοίγω - κλείνω” τη στρόφιγγα. Εμείς στη Μυτιλήνη μπορούμε να το καταλάβουμε στο πώς έρχονται οι βάρκες από απέναντι, σαν να ανοίγει κάποιος τη βρύση και να την κλείνει. Δεν το λέω ως απλή εξήγηση του φαινομένου, αλλά το καταλαβαίνει κανείς συγκυριακά. Το προσφυγικό - μεταναστευτικό είναι ένα από τα όπλα που χρησιμοποιεί ο Ερντογάν πιέζοντας σε πάρα πολλά επίπεδα. Για μένα υπάρχει μια γραμμή που ξεκινά από το Αιγαίο και τελειώνει στο Κιρκούκ, στο Βόρειο Ιράκ: είναι το Αιγαίο, η Κύπρος, οι ΑΟΖ και οι διεκδικήσεις, η Συρία, το κουρδικό, το Βόρειο Ιράκ, τα πετρέλαια της Μοσούλης. Αυτό είναι ένα τόξο στο οποίο η Τουρκία διεκδικεί μαχητικά τα συμφέροντά της.

Πολλές φορές νομίζουμε ότι υπάρχει ένας κόσμος ηθικός, αυτός της πολιτικής και των εξωτερικών σχέσεων. Στη διπλωματία και στις διακρατικές σχέσεις δεν υπάρχει ηθική. Οι συμφωνίες -μην κοροϊδευόμαστε- δεν γίνονται με βάση την ηθική, αλλά τα συμφέροντα και εν τέλει την ισχύ. Η Τουρκία δημιουργεί μια σειρά τετελεσμένα, όχι μόνο στη Βόρεια Κύπρο, αλλά και στη Βόρεια Συρία. Τι λέει; “Είμαι εκεί για να βοηθήσω και θα φύγω”. Ναι, καλά! Και δεν είναι μόνο το Αφρίν, εδώ και πάνω από ένα χρόνο έχει εισβάλλει και έχει φτιάξει μια ζώνη κατοχής και εισβολής στη Βόρεια Συρία. Έκοψε στα δύο τις κουρδικές περιοχές και τώρα ξεκαθαρίζει την ανατολική, το Αφρίν. Παίζει το παιχνίδι με τους Αμερικανούς, έχει τις λυκοφιλίες και λυκοσυμμαχίες με τους Ρώσους.

Άρα η συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας ισχύει στο βαθμό που εξυπηρετεί τα προβλήματα και των δύο πλευρών, έχει κρατήσει μακριά ένα μέρος των ανθρώπων που έχουν αφομοιωθεί μες στην Τουρκία, έχει περιορίσει τις ροές, δεν τις έχει σταματήσει».

Η Ελλάδα θα μπορούσε να πιέσει περισσότερο την Ευρωπαϊκή Ένωση;

«Την υποκρισία της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης την έχουμε ζήσει στο πετσί μας, σε όλο της το μεγαλείο με την οικονομική κρίση. Για όποιον δεν το είχε αντιληφθεί επιβεβαιώθηκε μετά με την προσφυγική - μεταναστευτική κρίση. Από την άλλη δεν μπορούμε να κάνουμε κι εμείς ότι είμαστε συνέχεια τα θύματα. Για την οικονομική κρίση δεν μπορούμε να μην αναλάβουμε καμία ευθύνη.

Καταρχάς η Ευρώπη δεν είναι ένα πράγμα απρόσωπο. Είναι μια Ένωση χωρών που εκφράζονται από συγκεκριμένες κυβερνήσεις. Αυτές, όπως βλέπουμε τα τελευταία χρόνια, είναι όλο και πιο δεξιές. Έχουμε δει τι έγινε στη Γερμανία με την άνοδο της άκρας δεξιάς. Πανηγυρίσαμε τη νίκη του Μακρόν στη Γαλλία, λες και δεν πήρε 40% η Λεπέν. Οι επιλογές λοιπόν που κάνουν αυτές οι χώρες, σε συνδυασμό με την απίστευτη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, δεν μπορούν να είναι άλλοθι για μας, αλλά από την άλλη δεν μπορούμε να μην το λάβουμε και υπόψη. Η Μέρκελ, ο Σαρκοζί, ο Μπερλουσκόνι είναι δεξιοί πολιτικοί, δεν είναι γενικώς ή αορίστως καλοί ή κακοί που μας αγαπούν ή όχι. Αυτές οι ισοπεδώσεις είναι που μας έφεραν ως εδώ και στρώνουν το έδαφος στον λαϊκισμό και την ακροδεξιά.

Υπάρχει το νεοφιλελεύθερο μοντέλο που οδήγησε σε κρίση την παγκόσμια οικονομία. Ξεκίνησε από την Αμερική και τον καζινοκαπιταλισμό, εξελίχθηκε η τραπεζική σε οικονομική, ήρθε στην Ευρώπη, έσκασαν φούσκες, την πληρώσαμε κι εμείς -όχι μόνο εμείς. Μπήκαμε, λοιπόν δύο φορές σε ομηρία, και με το οικονομικό και με το προσφυγικό. Και γίνεται και μια προσπάθεια τώρα να είμαστε και μέρος της ευρύτερης κρίσης στο Αιγαίο, με την κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων. Εγώ δεν πιστεύω ότι ο Ερντογάν θέλει άμεσα να πάρει τη Λέσβο για παράδειγμα, αλλά το χρησιμοποιεί ως μοχλό πίεσης. Και γι’ αυτό χρειάζεται ψυχραιμία».

Η οποία, ψυχραιμία, όμως υπάρχει σ’ ένα βαθμό;

«Ναι, αλλά υπάρχουν και υπερβολές. Είδα για παράδειγμα, το συλλαλητήριο στην Ορεστιάδα για τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς. Δηλαδή με το συλλαλητήριο θα φοβηθεί ο Ερντογάν και θα πιεστεί απ’ αυτό; Ας μην κοροϊδευόμαστε. Είναι εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι, ξεκάθαρα αυτό.

Σε όλη μου τη ζωή και τη δουλειά σε ένα πράγμα είμαι απέναντι. Είναι ο φασισμός, το δηλητήριο. Όλα τ’ άλλα μπορώ να τα συζητήσω, όλες τις διαφωνίες, κι αυτό είναι δημοκρατία. Δημοκρατία όμως και φασισμός ή νεοναζισμός δεν υπάρχει και υπάρχουν και όρια ανοχής».

Πηγή: emprosnet.gr >>>